oud wapen van het hertogdom Limburg
De herkomst - van onze achternaam is niet gelijk te achterhalen. Dat het met de streek de Kempen te maken heeft lijkt vrij duidelijk. Maar is dit ook wel zo? Hieronder volgen een aantal verschillende versies over de herkomst van de naam Kempeneers. Ook wordt er kort ingegaan op de omgeving waar de familie vandaan komt.

De meest aannemelijke verklaring is inderdaad dat de naam een verbastering is van Kempenaar, dus iemand uit de Kempen. Zeker als je ziet dat onze naam vroeger, maar zeker ook nu het meest voorkomt in de Kempen in België. Ook de Zeeuwse tak van de familie is afkomstig uit de Kempen. Het Meertens Instituut voor Nederlandse taal en cultuur geeft aan de naam Kempeneers eveneens de verklaring dat het een familie is die afkomstig is uit de Kempen. En van Kempenaar naar Kempeneers zijn maar een paar middeleeuwse schrijffoutjes. Alleen in onze stamboom komen we al vier verbasteringen tegen. Kempenaers, Kempener, Kempeners en Kempenaars. En iedereen met de achternaam Kempeneers kan voorbeelden noemen dat allerlei bedrijven en instanties onze naam verkeerd schrijven. Ook zijn we het inmiddels gewend om onze naam te spellen als we die op moeten geven. En aangezien onze meeste middeleeuwse voorouders waarschijnlijk niet eens konden lezen, laat staan hun achternaam spellen, zijn die middeleeuwse schrijffoutjes te verklaren.

Maar toch is de kans aanwezig dat er een tweede verklaring voor onze achternaam is. Enige tijd geleden stond er op de site van het hiervoor genoemde Meertens instituut de verklaring dat onze naam de betekenis had van hennepbewerkers. Een ander woord voor hennep is namelijk Hemp of Kemp. Deze verklaring heeft er maar kort op gestaan, maar ik heb me er toch een beetje in verdiept. In de 15e en 16e eeuw werd er in het toenmalige Limburg op bescheiden schaal hennep verbouwd. Het werd toen voornamelijk gebruikt voor touw en kleding. Mogelijk dat onze middeleeuwse voorouders dit goedje bewerkten tot touw of kleding.

Er is denk ik nog een reden om aan te nemen dat onze naam misschien een andere betekenis en herkomst heeft. In de diverse mij bekende archiefstukken komt onze naam voor het eerst voor zo rond 1550. Via andere onderzoekers heb ik al wel informatie gekregen dat onze naam al in 1437 voorkomt. En in die archiefstukken wordt onze naam al geschreven als Kempeneers. Indien het een verbastering is van Kempenaars dan moet dat voor die tijd gebeurd zijn. Als het in die tijd al zo geschreven werd, is het net zo aannemelijk dat onze naam altijd Kempeneers is geweest en dat de oorsprong misschien wel een andere betekenis heeft dan iemand uit de Kempen.

De eerste vermelding van onze naam is halverwege 1400. De "Oorkonden van het begijnhof te Sint Truiden" maken melding van ene Mechteld, weduwe van Jacob Kempeneers uit Vorsen, die het vruchtgebruik van een halve mud rogge op een hoeve te Overjeuk, gelegen naast de erven van de abdij van Herkenrode en de beek, overgeeft aan haar kinderen Jan, Hendrik, Margriet en Aleydis, die krachtens het testament van hun vader Jacob, die pacht aan Katlyn van Mielen, meesteres van het begijnhof van Sint Truiden schenken. Dit alles speelt zich af op 11 november 1437. Elf jaar later blijkt uit de oorkonden dat Beelken Kempeneers, een begijn aan het begijnhof van Sint Truiden, op 13 oktober 1448 9 roeden land krijgt overgedragen van Kathelijne Prols.

In de oorkonden staan nog veel meer vermeldingen van onze naam. Deze vermeldingen staan onder de link Verhaelen.

Onze roots......
De Zeeuwse tak van onze familie die in 1801 in Sint Philipsland is ontstaan, is een zijtak van de familie Kempeneers die uit België komt. Onze eerste bekende voorvader, Reinier, kwam uit Halmaal. Halmaal is een klein plekje in België, vlakbij Sint Truiden. In deze omgeving woonden toen en wonen nu nog steeds een flink aantal 'Kempen'.

Uit het doopregister van een klein plaatsje in de buurt van Halmaal, Neerlanden, blijkt dat daar zo rond 1500-1600 heel veel leden van de familie Kempeneers woonden. Hoewel er (nog) een directe link naar Neerlanden ontbreekt, is het aannemelijk dat onze familie afkomstig is uit dat dorpje. Neerlanden ligt, zoals je op de kaart kan zien, dichtbij Halmaal.
Klik hier om de website met de doopregister te bekijken. Behalve de kale gegevens van de personen die er geboren, getrouwd en gestorven zijn, staan er ook veel notities bij die in de kerkelijke registers waren opgetekend. Al met al staan er zo'n 100 Kempen op.


De Zeeuwse tak Kempeneers......
De Zeeuwse tak van onze familie ontstond nadat er een kanonnier uit Limburg trouwde met een Fluplandse schone. Dat achter deze trouwpartij enige haast zat blijkt uit de geboortedatum van hun eerste zoon Lourens. Die is geboren op 7 juli 1801. De trouwdatum van Gillis en Margaretha was 5 juli 1801, drie dagen voor de geboorte dus. Over het huwelijk lezen we in het trouwboek van de Nederlands Hervormde Kerk van Sint-Philipsland het volgende:
'Ondertrouwd den 12 juni 1801, Gillis Kempenaars, jongeman, geboren te Enthoven (Eindhoven) Margrieta den Braber, jongedochter, geboren te Sint Philipsland en beide aldaar wonende. De bruidegom is militair kanonnier en heeft zijn paspoort getoond. Gelijk hij ook daarnaar gevraagd zijnde heeft gezegd gene ouders noch voogden te hebben, was van Roomschen religie. Daar de bruid was ouder dan 20 jaren hebben we onzen 't hunnen toestemming gegeven. Ook heft de bruidegom beloofd dat de kinderen met de bruid zouden gaan. Deze personen nadat hunnen geboden zo te Steenbergen als hier onverhinderd gegaan waren hier getrouwd den 5 juli 1801.'

Gilles heeft dus beloofd dat zijn kinderen in de Hervormde Kerk gedoopt zouden worden. Gilles heeft nu niet direct de waarheid verteld bij zijn ondertrouw. Hij was immers in Maastricht geboren en niet in Eindhoven. Ook verklaarde hij dat hij geen ouders of voogden meer had, terwijl zijn vader, Laurentius pas op 15 maart 1811 overleden is.
Waarschijnlijk had dit te maken met de grote haast die met het huwelijk gemaakt moest worden. Als hij had verteld dat zijn vader nog in leven was, dan had deze toestemming moeten geven. En dát zou mogelijk voor problemen hebben kunnen zorgen, omdat Gillis van huis uit rooms-katholiek was en Margaretha protestants. Waarschijnlijk dat Gilles daarom maar heeft verteld dat hij in Enthoven geboren was. Dan was het ook moeilijker na te trekken. Het gekke is dat men in zijn overlijdensakte wel de juiste geboorteplaats heeft gezet, n.l Maastricht, dus op een of andere manier is zijn geboorteplaats wel bekend geworden. Waarschijnlijk heeft hij zijn kinderen en kleinkinderen wel eens verteld over de stad waar hij vandaan kwam.


- Een afbeelding van een kanonnier omstreeks 1800. Mogelijk dat Gillis een soortgelijk uniform droeg -

Zeker de eerste jaren moet hij zijn opgevallen in de kleine Zeeuwse gemeenschap. Zijn Limburgse tongval zal wel eens voor spraakverwarring hebben gezorgd. Zeeuws en Limburgs verschillen toch behoorlijk van elkaar, zo ook de gewoonten en gebruiken. Zou hij ooit Zeeuws hebben leren praten?

De Zeeuwse tak van onze familie, dus vanaf Egedius, bestaat uit 9 generaties. Bij elkaar heeft Egedius voorzover we nu weten, 460 nakomelingen. (uitgezonderd de aangetrouwde stamboomgenoten) Dit zijn er in ieder geval meer, omdat een aantal gegevens nog niet compleet zijn.

De officiële benamingen van onze voorouders.....
Klik hier voor een lijst met de officiële benamingen van onze voorouders.

De Amerikaanse nakomelingen van Gillis en Margaretha......
Niet alleen in Nederland hebben Gillis en Margaretha voor nakomelingen gezorgd. Ook in Amerika leven er nakomelingen van hen. Hun dochter Catharina (VI-b) trouwde met Cornelis den Houter. Zij emigreerden op 13 april 1867 naar Grand Rapids in Amerika. Jim Baker, een achter-achter-achterkleinzoon van Cornelis en Catharina, heeft in Amerika hun stamboom uitgezocht. Zodoende kwam hij erachter dat zijn voorouders uit Nederland kwamen. Hij zette zijn resultaten op internet. Bij het maken van deze site, surfde ik veelvuldig op internet om ideeën op te doen. Zo belandde ik ook op een site waar ik de namen Gillis Kempeneers en Margaretha den Braber tegen kwam. Ook het emailadres van degene die ze op internet had gezet, Jim Baker, stond erbij. Zodoende kwam ik in contact met mijn Amerikaanse neef, net als ik een achter-achter-achter-achterkleinzoon van Gillis. Jim heeft ook de Engelse versie van deze site verzorgd.